Domain nedir ? domain nasıl alınır ? yeni başlayanlar için domain hakkında tüm bilgiler
Sanal ortamda bulunan her bir öğenin, her içeriğin, her uygulamanın gerçek hayatta bir karşılığı vardır. Yani gerçek hayatta olan tüm olumşumlar sanal ortama aktarılmış ve ona uygun bir isimlendirme yapılmış. Bugün gerçek hayatta kullandığımız isimlendirme yönteminin sanal alemde ki karşılığı olan domaini inceleyeceğiz. Haydi başlayalım
Domain nedir ?
Domain (alan adı) adresi, web sitenizin internetteki ismidir. İnternet üzerinden bir web sitesine sahip olmak istediğinizde bir hosting kiralayıp site dosyalarınızı burada barındırmanız gerekir. Bu barındırma işleminde sonra kullanıcıların bu dosyalara erişip içeriğine ulaşması için hosting adresini web tarayıcılarına girmeleri gerekir. Hosting adresi olarak ip(internet protokol) kullanılır. Ziyaret ettiğiniz her site için 4 blok halinda bir ip adresi gurubu girmeniz gerekir.
Örnek ip adresi: 157.240.20.35
facebook.com ip adresi
Gün içinde ziyaret ettiğiniz web sitelerini göz önüne aldığınızda böyle bir adresi ezberinizde tutup her site için bu şekilde giriş yapmak çok zahmetli ve pek kullanışlı bir yöntem değildir. Bu yüzden domain denilen bir sistem geliştirilmiştir.
Domain nasıl çalışır ?
Bir siteye gitmek istediğinizde, web tarayıcınız üzerinden domain yani alan adını yazarsınız. Bu alan adı DNS(domain name server) sistemleri üzerinden sorgulanır ve yazdığınız domain adresinin bağlandığı host bilgisayarını tespit eder. Bu tespit etme işleminden sonra sizi bu hosting bilgisayarına bağlar. Bu bağlantı işlemi arka planda milisaniyeler içerisinde gerçekleşir. Hosting bilgisayarına bağlandıktan sonra içerisinde bulunan web sunucu programları sayesinde size bir html sayfa döndürür. Sizde bu şekilde bir web sitesine ulaşmış olursunuz.
Eğer bu domain sistemi olmasaydı;
google için: 216.58.212.14
facebook için: 31.13.92.36
gmail için: 172.217.20.101
Gibi siteler için ip adreslerini web tarayıcısına yazıp o şekilde ziyaret etmemiz gerekecekti.
Domainin önemi nedir ?
İnternette olan her bir içeriğin, gerçek hayatta bir karşılığı olduğunu söylemiştim. Bir iş yeriniz olduğunu düşünün. Gerçek hayatta gerekli kayıtları yaptırıp bir isim belirlediğiniz ve bu isim ile bir iş yerine sahipsiniz. Bu ismi sizden başkası kullanamaz. Bu ismi internette de kullanmak için alan adını kayıt ettirmeniz gerekir. Alan adını kayıt ettirdiğinizde bu ismi sizden başka kimse kullanamaz. Size özel tahsis edilmiş bir isme sahip olursunuz. Tıpkı gerçek hayatta isim tescil ettirmek gibi.
Bu yüzden eğer bir firma ya da iş yerine sahipseniz, sanal dünyada bu ismi kayıt ettirip kullanmaya başlayabilirsiniz. Eğer elinizi çabuk tutmazsanız bir başkası sizin yerinize bu ismi alabilir. Eğer böyle bir durum ile karşılaşırsanız, bu ismin boşa düşmesini beklemek zorundasınız, olur da boşa düşmezse, bu ismi tescil ettiren kişi ile konuşup kendi üzerinize transfer ettirebilirsiniz. Böyle bir durumda, bu ismi satın alan kişinin insiyatifine göre kat be kat fazla miktarlarda para ödeyerek ismi almak zorunda kalabilirsiniz.
Aslında burada alan adını satın alınmıyor. Sadece belli bir süre için kiralanıyor. Bu süre minimum bir sene maksimum ortalama 5–10 yıllığına kiralanıyor. Bu kiralama süresi siteden siteye değişiklik gösterse de ortalama beş yıllığına kadar kiralama işlemi gerçekleştirilebiliyor. Böylece seçtiğiniz süre boyunca aldığınız ismi kullanma hakkı sizde oluyor. Bu süre bittiğinde aldığınız isim boşa düşüyor ve farklı biri bu ismi tekrar tescil ettirebiliyor.
Domaini önemli kılan bir diğer husus, iş yeri adınıza ya da kendinize özel bir mail adresine sahip olmak istediğinizde kullanabileceğiniz çok güzel bir yöntemdir. Örnek vermek gerekirse, mail hizmeti için hotmail ya da gmail gibi kendinize özel bir isimle mail adresine sahip olabilirsiniz. Kendi ismim ile aldığım bu alan adını, hosting ile bağladığım için kendime özel, içinde domain adresim olan bir mail açabiliyorum. Bunun için şöyle bir mail adresi oluşturdum, iletisim[at]kenanyaman.com. Eğer isterseniz sizde bir domain alarak hosting ile bağlantı yaptıktan sonra böyle bir mail adresine sahip olabilirsiniz. Bu iş yeriniz için kurumsal bir imaj yaratır. İş yeri için değil de kendiniz için kullanmak isterseniz de aldığınız domaini kullanarak kendinize özgü bir mail adresine sahip olabilirsiniz.
Domain ismini nereden alabilirim ?
Domain kayıt işlemi; ICANN’in (domain düzenleme ve denetleme yetkisi bulunan en yetkili kurum) yetkilendirdiği domain kayıt firmaları tarafından gerçekleştirilir. İnternette kısa bir arama ile domain kaydı yapabilen bir çok firmaya ulaşabilirsiniz. İstediğiniz bir firma ile anlaşıp alan adı kiralama işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
Kaç farklı domain çeşidi var ?
İki farklı çeşit domain bulunmaktadır, bunlardan ilki herkesin yakından bildiği .com .org .net ile biten domainlerdir.
İkincisi ise yerel domainlerdir. Bunlar ülke kodlarını içinde barındırır. Ülkemiz için konuşmak gerekirse .com.tr .net.tr gibi alan adları, yani sonunda .tr ibaresi olan alan adları bizim ülkemiz için tahsis edilmiş alan adlarıdır.
Sonu .tr uzantılı olan alan adlarını almak için belli prosedürler ve gerekli belgeler vardır. Bu belgeleri tahsis ettikten sonra .tr uzantılı alan adını alabilirsiniz. .tr uzantısı için gerekli belgelere bu adresten ulaşabilirsiniz.
Ülkemizde bu alan adlarını Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), 1990 yılında IANA/ICANN’den aldığı uluslararası yetki ile kendi personeli tarafından oluşturulan Nic.TR sistemi ile “.tr” uzantılı alan adlarının tahsis ve işlemlerini yönetmiştir. Yönetmiştir diyorum çünkü 21 Aralık 2018 tarihinde imzaladığı sözleşme ile “.tr” Kayıt Otoritesi yetkisini, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)’na devretmiştir. Gerekli bilgiye bu adresten ulaşabilirsiniz.
Bu yazı ilk olarak 05.02.2020 tarihinde www.kenanyaman.com sitesinde yayınlanmıştır.
